بیمه شخص ثالث و حوادث راننده
اتومبیل از سال‌های پایانی قرن نوزدهم به‌عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای علم و فناوری مدرن متولد شد و تا به امروز توانسته است به‌تدریج تمام حوزه‌های فردی و جمعی زندگی ما را به بخشی از قلمرو وجود خود تبدیل کند و در راستای آن به‌راحتی توانسته است همه قلمروها را به تصرف خود دربیاورد.
دیگر اتومبیل از آن معنای اشرافی خود فاصله گرفت به‌طوری که امروزه به عنوان وسیله‌ای همگانی شناخته می‌شود که نه‌تنها همه افراد کشور از آن به نحو گسترده‌ای استفاده می‌کنند بلکه به‌مثابه نوعی خانه دوم و پاهای حرکتی همه افراد شناخته می‌شود.
به دلیل قیمتِ به نسبت بالای وسایل نقلیه و همچنین مسئولیت‌های ناشی از آن در مقابل اشخاص ثالث، صاحبان آنها همواره تمایل به بیمه کردنِ اتومبیل، تضمین خود و دارایی‌شان دارند. به طور کلی سه نوع بیمه برای وسایل نقلیه وجود دارد: بیمه بدنه، بیمه شخص ثالث و حوادث راننده
بیمه شخص ثالث :
در کنار مزایای عنوان شده ، در صورت بروز هر گونه حادثه و یا پیشامد ، دارندگان اتومبیل نسبت زیاندیدگان مسئولیت دارند برای مثال در یک حادثه رانندگی مالک وسیله نقلیه ( بیمه گذار ) که اگر ایشان را شخص اول بنامیم از طریق بیمه گر خود ( طرف دوم شخص ثانی) متعهد به جبران خسارت های جانی و مالی وارده به دیگران است. ( شخص ثالث )
به دلیل اهمیت بالای این موضوع بیمه شخص ثالث از طرف مراجع قانونی یک اجبار درنظر گرفته شده و دارنده خودرو موظف به تهیه این بیمه نامه برای خود می باشد .
در این بیمه نامه هرگونه سانحه ناشی از وسایل نقلیه و محصولات آنها از قبیل تصادف، تصادم، سقوط، واژگونی، آتش‌سوزی و یا انفجار یا هر نوع سانحه‌ی ناشی از وسایل نقلیه بر اثر حوادث غیرمترقبه جزءِ خطرات تحت پوشش بوده و خسارات وارده به شرح ذیل به سایرین را پرداخت می نماید .
الف) خسارات بدنی :
هر نوع دیه یا ارش ناشی از صدمه یا شکستگی، نقص‌عضو، از کار‌افتادگی (جزئی یا کلی – موقت یا دائم) که در حادثه‌ی رانندگی رخ بدهد مشمول این بیمه‌نامه می‌باشد.
ب )خسارت جانی :
دیه‌ی فوتِ شخص‌ثالث که در حادثه‌ی رانندگی رخ بدهد خسارت جانی است و مشمول این بیمه‌نامه می‌باشد.
ج) خسارت مالی :
زیان‌هایی که به سببِ حادثه به اموال اشخاص ثالث وارد می‌شود تا سقف تعهدات مالی درج شده در بیمه نامه در تعهد بیمه گر می باشد .
ازآنجایی که ممکن است خسارت وارد شده به یک خودروی گران قیمت و لوکس باشد، برای این خسارت مالی قانونگذار سقفی در نظر گرفته است. سقف این خسارت برابر است با خسارت وارده به گرانترین خودروی متعارف در کشور. که قیمت خودروی متعارف باید کمتر از نصفِ دیه در ماه حرام باشد. ( قیمت خودروی متعارف به تناسب تعیین نرخ دیات در ابتدای هر سال تعیین می گردد)
اگر چه این بیمه نامه ، کامل بوده و متعهد به پرداخت خسارت های مذکور می باشد لیکن برخی از خسارات از شمول این بیمه نامه خارج است که عبارتند از :
خسارتهای وارده به‌وسیله نقلیه‌ی مسبب حادثه.
خسارتهای وارده به محمولات وسائل نقلیه‌ی مسبب حادثه.
خسارتهای مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو.
جریمه یا جزای نقدی
اثباتِ قصد زیان‌دیده در ایراد صدمه به خود مانند خودکشی، سقط جنین و نظایر آن و نیز اثبات هر نوع خدعه و تبانی نزد مراجع قضائی.
خسارتهای ناشی از حوادثی که در خارج از کشور اتفاق می‌افتد مگر اینکه در بیمه‌نامه به نحو دیگری توافق شده باشد.
گاهی شرایطی پیش میآید که خسارتهای وارده شامل بیمه شخص ثالث می‌شود، اما دلایل دیگری در بروز حادثه دخیل بوده‌اند که باعث ازبین‌رفتن تعهد بیمه‌گر می‌شوند. در این شرایط بیمه‌گر خسارتهای ثالثِ مالی، بدنی و جانیِ زیان‌دیده را پرداخت می‌کند اما در آینده برای بازیافت آن به مسبب حادثه رجوع خواهد کرد.
این شرایط شامل موارد زیر است:
- اثبات عمدِ مسبب در ایجاد حادثه.
- رانندگی در حالت مستی یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب حادثه، فاقد گواهینامه‌ی رانندگی باشد یا گواهینامه‌ی او متناسب با نوع وسیله‌ی نقلیه نباشد.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب، وسیله‌ی نقلیه را سرقت کرده یا از مسروقه بودن آن آگاه باشد.
- در حوادث منجر به فوت یا جرح که علت حادثه یکی از تخلفات حادثه‌ساز باشد در اولین حادثه ۲.۵%، در دومین حادثه ۵% و در حوادث بعدی ۱۰% خسارت پرداختی (مجموع خسارتهای ثالثِ مالی، بدنی و جانی) از مسبب حادثه بازیافت می‌گردد.
گاهی شرایطی پیش میآید که خسارتهای وارده شامل بیمه شخص ثالث می‌شود، اما دلایل دیگری در بروز حادثه دخیل بوده‌اند که باعث ازبین‌رفتن تعهد بیمه‌گر می‌شوند. در این شرایط بیمه‌گر خسارتهای ثالثِ مالی، بدنی و جانیِ زیان‌دیده را پرداخت می‌کند اما در آینده برای بازیافت آن به مسبب حادثه رجوع خواهد کرد.
این شرایط عبارتست از:
- اثبات عمدِ مسبب در ایجاد حادثه.
- رانندگی در حالت مستی یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب حادثه، فاقد گواهینامه‌ی رانندگی باشد یا گواهینامه‌ی او متناسب با نوع وسیله‌ی نقلیه نباشد.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب، وسیله‌ی نقلیه را سرقت کرده یا از مسروقه بودن آن آگاه باشد.
- در حوادث منجر به فوت یا جرح که علت حادثه یکی از تخلفات حادثه‌ساز باشد در اولین حادثه ۲.۵%، در دومین حادثه ۵% و در حوادث بعدی ۱۰% خسارت پرداختی (مجموع خسارتهای ثالثِ مالی، بدنی و جانی) از مسبب حادثه بازیافت می‌گردد.
بیمه حوادث راننده
این بیمه یک مکمل برای بیمه شخص ثالث است. در بعضی حوادث علاوه بر شخص ثالث، راننده‌ی خودروی حادثه‌آفرین هم دچار خسارتهای بدنی و جانی می‌شود. پوشش بیمه حوادث راننده تنها برای جبران خسارتهای بدنی (معادل دیه‌ی جراحات و نقص‌عضو و فوت) وارده به راننده‌ی اتومبیل مسببِ حادثه است.
خسارتهای که در بیمه‌ی حوادث راننده غیر قابل پرداخت است:
- اثبات عمدِ مسبب در ایجاد حادثه.
- رانندگی در حالت مستی یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب حادثه، فاقد گواهینامه‌ی رانندگی باشد یا گواهینامه‌ی او متناسب با نوع وسیله نقلیه نباشد.
- در صورتی که راننده‌ی مسبب، وسیله‌ی نقلیه را سرقت کرده یا از مسروقه بودن آن آگاه باشد.
